Je bent (nog) niet ingestort. Niet overspannen. Niet burn-out. En toch ben je moe. Niet het fysieke soort moe dat je oplost met een goede nacht slapen. Maar een diepere vermoeidheid. Alsof je batterij nooit meer helemaal oplaadt. Veel mensen herkennen dit gevoel, maar kunnen het moeilijk plaatsen. Ze denken: ik moet me niet aanstellen. Of: anderen hebben het veel zwaarder. En dus gaan ze door.
Als psycholoog en trainer zie ik dit patroon vaak: mensen die functioneren, presteren en doorgaan, terwijl ze mentaal langzaam leeglopen.
Waarom mentale vermoeidheid zo verraderlijk is
Mentale vermoeidheid valt niet op. Je werkt nog. Je zorgt. Je lacht. Je houdt alle ballen in de lucht. Maar vanbinnen:
Het verraderlijke is: er is geen duidelijke oorzaak. Geen grote crisis. Geen drama. En juist dát maakt het zo lastig om concrete actie te ondernemen.
De misvatting: “Ik moet gewoon beter uitrusten”
Veel mensen proberen mentale vermoeidheid op te lossen met:
Als dit al lukt, dan helpt het tijdelijk. Daarna sluipt het gevoel langzaam weer terug. Waarom? Omdat mentale vermoeidheid niet alleen ontstaat door te veel te doen, maar ook door te weinig afstemming met jezelf.
Wat ik als psycholoog vaak zie
Bij mensen met mentale vermoeidheid spelen vaak deze patronen:
Ze zijn goed in volhouden, maar slecht in voelen wanneer het genoeg is. Niet omdat ze dat niet willen. Maar omdat ze niet goed geleerd hebben om dit in het dagelijkse leven toe te passen.
Mentale vermoeidheid ontstaat wanneer je jezelf structureel overslaat
Je lichaam kan veel aan. Je hoofd ook. Maar als je te lang:
Dan raak je niet ineens op, dan loop je langzaam leeg.
Wat werkt wél? 6 andere vragen dan je gewend bent
Mentale vermoeidheid vraagt zelfreflectie. Het vraagt stilstaan bij jezelf. En het vereist dat je antwoord krijgt op onderstaande vragen.
Wat kost structureel energie, maar doe je toch ‘omdat het moet’?
Uitgestelde keuzes kosten vaak meer energie dan moeilijke beslissingen. Vaak schiet zelfzorg er ook bij in.
Je lijf liegt niet. Luister naar alle signalen van je lichaam. Vooral als het onprettige signalen of zelfs klachten zijn. Dan doe je meestal iets wat niet bij je past.
Veel vermoeidheid komt voort uit onrealistische innerlijke eisen. Is het wel realistisch om al die ballen hoog te houden en te voldoen aan alle verwachtingen?
Niet productief. Niet nuttig. Maar gewoon relaxt in het hier en nu of juist volop energie.
De vele ballen op je bord heb je er meestal zelf opgelegd. Ook wat verwachtingen betreft. Wat kun je uitbesteden? Waar kun je de lat lager leggen? Waar kun je hulp inschakelen?
Waarom mentale fitheid belangrijker is dan rust
Rust is herstel. Mentale fitheid is veerkracht. Zonder mentale fitheid blijf je herstellen van hetzelfde patroon. Met mentale fitheid leer je anders leven. Niet door je hele leven te resetten, maar door bewustere keuzes te maken.
Van leeg en moe naar vitaal, sterk en gelukkig
In mijn boek Van Binnenuit Gelukkig – word mentaal fit en gezond, voorbij uiterlijk succes werk ik deze thema’s verder uit. Het boek is voor mensen die voelen:
Mentale vermoeidheid is een uitnodiging om andere keuzes te maken. Wil jij leren hoe je mentaal fitter wordt? Lees dan Van Binnenuit Gelukkig. Het boek is inmiddels beschikbaar in Nederlandse bibliotheken. Er is een hardcover en e-book verkrijgbaar. Meer informatie vind je hier. Ook via Managementboek.nl vind je een mooi artikel over dit boek.