Mijn moeder is overleden. Mama, ik zal je missen

Shit happens. Pijn hoort bij het leven. Zo schreef ik in mijn vorige blog. Nu zit ik er middenin. Het ene moment zit ik met mijn moeder op een verjaardag. De volgende dag krijgt ze een hartinfarct en hartstilstand. Vijf dagen later sta ik bij haar graf.

(Elly Jeane Hildebrand - Smith, geboren op 30 september 1946, overleden op 12 september 2017, geschilderd door papa)

Nachtmerrie

Het leek wel een nachtmerrie. Een nachtmerrie waaruit ik zo snel mogelijk wakker wilde worden. Het telefoontje dat er iets naars was gebeurd. De tijd in het ziekenhuis waarin we moesten wachten of mijn moeder gestabiliseerd kon worden. De angst, frustratie, onmacht, het verdriet. Allerlei gevoelens gaan er door je heen op het moment dat je niet weet of je moeder nog gered kan worden. En of je haar ooit nog levend zal zien of spreken.

Ruim 24 uur na haar hartinfarct kregen we de boodschap dat verdere behandeling niet zinvol zou zijn. Neurologisch onderzoek wees uit dat prikkels vanuit haar lichaam de hersenen niet meer bereikten. Haar nieren werkten niet meer en waarschijnlijk was ze, op het moment dat ze haar hartinfarct kreeg en vervolgens een hartstilstand, al hersendood. Schrale troost om te horen dat ze waarschijnlijk ook geen pijn heeft gevoeld en dat ze niet heeft geleden. Het verlies van mama was een feit.

Afscheid

Familieleden en vrienden die dat nog wilden kregen nog een paar uur de tijd om naar het ziekenhuis te komen en afscheid te nemen. Mijn vader, broertje en ik wilden mama zo kort mogelijk in deze heftige toestand laten. Daar kwam bij dat het ziekenhuispersoneel haar niet meer verder zou behandelen, mocht er nog iets heftigs gebeuren zoals nog een hartstilstand. In overleg zou er een tijdstip worden gepland waarop de beademing en haar medicatie werden stopgezet. Op dat moment zou de natuur haar werk doen. Binnen 10 minuten stopte ze met ademen en was ze overleden.

Geen tijd om te rouwen

En alsof dat nog niet genoeg is moet je je hoofd koel houden voor het vervolg. Het praktische gedeelte. En nu? Welke stappen moeten er genomen worden? Wat moet er geregeld worden? En wanneer? De dagen erna stonden vooral in het teken hiervan. De volgende ochtend hadden we een gesprek met een uitvaartbegeleider. Erg fijn dat dit soort begeleiders er zijn om je te ondersteunen bij dit soort dingen. Want tijdens emotionele gebeurtenissen kun je toch minder goed helder denken en handelen. Bovendien hadden we geen idee wat er allemaal bij een begrafenis komt kijken. Van de overlijdensakte ophalen, mensen informeren, beslissen over rouwkaartjes, een kerkdienst regelen, een grafkist en graf uitzoeken, tot het regelen van een locatie voor de koffietafel.



(Laatste eer aan mama, de verzorging van haar nagels, inclusief een mooie roze nagellak op het einde.)

Verzorging

Op dezelfde dag dat we het gesprek hadden met de uitvaartbegeleider werd mijn mama overgebracht van het ziekenhuismortuarium naar een uitvaartcentrum. Mijn vader, broertje en ik kregen de mogelijkheid om mijn moeder te verzorgen. Of we dat wilden? Mijn vader vond dat te moeilijk, mijn broertje en ik twijfelden geen moment, hoewel we niet wisten wat het precies inhield. Uiteindelijk hebben we haar samen met 2 medewerkers van het uitvaartcentrum mooi aangekleed, haar haren gewassen, opgemaakt en haar nagels verzorgd. Zo hadden we toch nog een intiem moment samen en konden we haar er mooi uit laten zien tijdens de begrafenis.

Wel of geen rouwkaarten?

Ook kregen we de vraag of we rouwkaarten wilden versturen. Ook daarin besloten we direct dat we dit niet wilden doen. Juist omdat de begrafenis 4 dagen later zou plaatsvinden (kaarten versturen zou erg kort dag zijn) en omdat we van 80% van de mensen het adres niet wisten. Het zou een dagtaak worden om al die adressen te achterhalen. Via de telefoon, Whatsapp en social media hebben we zoveel mogelijk mensen op de hoogte gebracht van de begrafenis. Daarbij lieten we vooral weten dat iedereen die dat wilde welkom was op de begrafenis. Dat zou mama ook gewild hebben.

"Wacht maar tot ik dood ben", zei ze weleens als grapje. "Dan weet iedereen je plotseling te vinden." En ze had gelijk. De opkomst was boven verwachting. Zo'n 120 mensen waren bij de begrafenis en ik was bang dat ik te weinig bedankkaartjes had laten drukken en dat de locatie voor de koffietafel te klein was. Bizar hoe je tijdens zo'n gebeurtenis je zorgen kan maken over praktische dingen.



Dubbele pijn

Ik ben nu 31 weken, zo'n 7 maanden zwanger. Het doet pijn om te beseffen dat ze nooit mijn dochtertje zal zien. Nooit met haar zal spelen, of haar in levende lijve zal ontmoeten. Uiteindelijk is het misschien beter voor mama dat ze er niet meer is. Want eerlijk is eerlijk. Suikerziekte had de kwaliteit van haar leven al jaren ernstig aangetast. Haar kleine teentje moest vanwege de suikerziekte worden geamputeerd, ze had dagelijks veel pijn aan haar voet en ze kon nauwelijks meer lopen. Suikerziekte is een onderschatte ziekte die je lichaam beetje bij beetje op pijnlijke wijze flink kan aantasten.

Ziek hart

Uiteindelijk bleek dat haar hart ook ziek was. Ze had meerdere verstoppingen rondom haar hart. Iets wat wij niet wisten. Al zou ze nog leven, dan had deze boodschap haar nog ongelukkiger gemaakt. Ze vond het afschuwelijk dat ze steeds afhankelijker werd en dat haar lichaam haar in de steek liet.

Toch maakt dat de pijn en het verdriet niet minder. Ook dit verlies zullen we als familie moeten dragen. Lieve mama, bedankt voor al je goede zorgen, je kracht en inspiratie. Zowel voor mij als voor papa, mijn broertje, je zussen, broers, vrienden en kennissen. Je stond altijd voor iedereen klaar. Ja, je kon flink mopperen, direct zijn en hard. Maar je had altijd de beste bedoelingen.

Naam van mijn dochter

Om jou te eren zal mijn ongeboren dochtertje jouw tweede naam dragen. Haar naam is: Emily Jeane. Mama, ik zal je nooit vergeten en altijd in mijn hart meedragen. Emily zal je via mijn herinneringen en foto's alsnog leren kennen. Want een liefdevolle en zorgzame moeder zoals jij mag nooit vergeten worden.