Onlangs sprak ik een HR-manager over het ziekteverzuim binnen haar bedrijf. "Ons ziekteverzuim is best hoog. Wat mij opvalt is dat medewerkers die omvallen vaak jonge ouders zijn. Normaalgesproken kunnen onze medewerkers het werk goed aan. Maar met een jong kind niet meer."
Geboorte van een kind: (niet) zaligmakend
Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt bij overspannenheid of burn-out. Het krijgen van een kind is namelijk geweldig. Misschien gaat er een langgekoesterde wens in vervulling. Er is niks mooiers dan het krijgen van een kind. Toch?
Jazeker. Het krijgen van een kind is prachtig. Een kind kan veel energie en geluk geven. Maar er is ook een keerzijde. Een keerzijde waardoor zowel mama's als papa's op hun werk minder goed functioneren en wellicht ziek worden. Wat zijn hier de redenen voor?
1. Een verstoorde nachtrust. Een baby slaapt over het algemeen geen enkele nacht door. Sterker nog. De kans is groot dan een ouder 1 of 2 keer per nacht opstaat om het kindje te voeden en te verzorgen.
Als de partner geen goede slaper is, dan is de kans groot dat deze ook wakker wordt. Ofwel door het gehuil van het kindje, danwel omdat de voedende ouder opstaat en terug in bed stapt. Het kan zijn dat de moeder (onder invloed van de hormonen) al tijdens de zwangerschap een verstoorde nachtrust heeft gehad. Dit maakt dat zowel moeders als vaders langdurig chronisch vermoeid kunnen raken.
2. Veranderde thuissituatie. Een kind verandert alles. Plotseling moeten ouders rekening houden met een kleine baby. Er moeten dingen geregeld worden. Er moeten nieuwe afspraken gemaakt worden. Eigenlijk krijgen ouders er een nieuwe baan bij. Een baan waarbij de ouders in het diepe worden gegooid, zonder inwerkperiode. Ouders moeten leren omgaan met een nieuwe situatie. En dat kost tijd, energie en misschien wel een hoop stress.
3. Hormonen van de vrouw. Tijdens en na de zwangerschap gieren de hormonen door het lichaam van een vrouw. Elke vrouw heeft tijd nodig om fysiek te herstellen van een bevalling. En dat gaat misschien minder snel dan zij zou willen. Daarnaast kan het zijn dat mannen het zwaar te verduren hebben met een hormonale, net bevallen vrouw. Ik spreek best wat mannen die tijdens de zwangerschap en na de geboorte van hun kind niks goed kunnen doen in de ogen van hun vrouw. Ook dit kan een hoop stress opleveren.
4. Veranderde of moeizaam verlopende relatie. Dit punt vloeit voort uit punt 1, 2 en 3. Een werkende, op de rand van overspannen vader vertelde me het volgende: "De romantiek is ver te zoeken. Als ik doodmoe van een lange werkdag thuiskom krijg ik allerlei verwijten van mijn vrouw. Daarnaast huilt ons 2 maanden oude dochtertje bijna elke avond uren aan een stuk. Dit legt erg veel druk op onze relatie. Ook mijn werk heeft eronder te lijden." Spanningen binnen een relatie zijn normaal, maar brengen wel extra stress met zich mee. Naast punt 1, 2 en 3 heeft dit ook te maken met wederzijdse verwachtingen waar niet aan tegemoet wordt gekomen.
Tel je bovenstaande punten bij elkaar op, dan is het heel logisch dat de kans op overspannenheid en burn-out stijgt wanneer er een kindje is geboren. Vooral omdat er extra druk op de relatie komt te staan. En dat werkt door in het werk.
Werk en privé zijn niet te scheiden
Het is een mooi streven om werk en privé te scheiden. Helaas werkt dat niet zo in de praktijk. Als een ouder langere periodes niet goed slaapt, dan is de kans groot dat hij of zij vermoeid en prikkelbaar op het werk zit. Met als gevolg dat er minder goed wordt gepresteerd en fouten worden gemaakt. Werk dat een ouder voorheen prima aankon, kan nu te veel worden. En als een ouder thuis problemen ervaart, dan bestaat de kans dat hij of zij hierover piekert op het werk.
Ook kan er (terecht of onterecht) besloten worden dat er relatieproblemen zijn. Kortom: de weerbaarheid van zowel moeders als vaders kunnen flink worden aangetast wanneer er een kindje wordt geboren.
Bewustwording
Als werkgevers en werknemers hiervan bewust zijn, dan kunnen ze daar rekening mee houden. Zo pakt zowel een werkgever als een werknemer zijn of haar verantwoordelijkheid bij het voorkomen van overspannenheid en burn-out.
Als zelfstandig gezondheidspsycholoog ondersteun ik organisaties die streven naar mentaal gezonde werknemers. Ik geef presentaties, trainingen en (team) coachingstrajecten op gebied van stresshantering en mentale fitheid. Denk je dat ik iets voor jou of jouw organisatie kan betekenen? Stuur gerust een e-mail met je vraag of probleem naar info@louisehildebrand.nl. Je kunt ook een bericht inspreken op 06 52 33 68 90.