Al sinds mijn tienerjaren ben ik gefascineerd door mentale gezondheid en mentale fitheid. Als psycholoog heb ik misschien wel een paar duizend mensen een training, presentatie of masterclass gegeven, gecoacht, begeleid en behandeld. Steeds heb ik mijn inzichten bijgeschaafd. Op dit moment heb ik 6 pijlers vastgesteld voor een optimale mentale fitheid. Want je goed voelen, daar heb je voor een groot deel zelf invloed op! In dit blog maak je kennis met de 3 eerste pijlers.
De WHY
Waarom deze pijlers? Ik heb gemerkt dat mensen die niet lekker in hun vel zitten vaak niet weten hoe ze zich beter moeten voelen. Waar moeten ze beginnen? En hoe dan? Als de drempel naar een huisarts, psycholoog of andere therapeut te groot is, dan accepteren ze in stilte hun leed. Staan ze wel open voor externe hulp, dan is het aanbod van hulp zo groot, dat ze niet weten wat helpt en wat niet. Afhankelijk van hun financiële situatie proberen ze van alles uit. Als je geluk hebt, boek je succes. De pechvogels blijven aanmodderen in therapieland. Via deze pijlers hoop ik mensen basiskennis te kunnen geven voor een goede mentale gezondheid.
Overzicht en richting
De pijlers kun je vergelijken met een kaart. Het geeft mensen overzicht en richting van wat precies kan bijdragen aan een goede mentale gezondheid. Vervolgens is het aan de persoon zelf om acties binnen een pijler te bepalen. En om te voelen wat werkt en wat niet. Eventueel met hulp van een buitenstaander.
Elke kleine actie binnen een van deze pijlers kan al een positieve invloed hebben op de mentale gezondheid. Een positieve verandering binnen een bepaalde pijler zal positieve effecten hebben op andere pijlers. In deze pijlers ga ik niet in op alle acties die je kunt nemen. Daar is een heel boek voor nodig.
Toepassing binnen verschillende levensgebieden
De pijlers kunnen op verschillende gebieden worden toegepast. Bijvoorbeeld in het werk, in je relatie, in de rol van ouder of in je vriendenkring. Het fijne is dat mensen zelf kunnen bepalen welke pijler aanspreekt. Pak vooral een pijler aan die jou aanspreekt. Of een pijler waar je nog niet zoveel aandacht aan hebt besteed. Als je een actie onderneemt, start dan vooral met iets kleins. Want hoe kleiner je start, hoe groter de kans op succes. En dat heeft vervolgens weer positieve effecten op je mentale gezondheid.
Dan is het nu tijd om de eerste 3 pijlers te introduceren. In dit blog zal ik de beschrijving kort en bondig houden.
1. Ken jezelf
Oftewel: zorg voor zelfinzicht. Ontdek vooral waar je blij van wordt en waar niet. Dit lijkt simpel, maar ik heb gemerkt dat veel mensen niet goed weten waar ze gelukkig van worden. Hun zelfinzicht is beperkt. Ze doen maar wat. Zowel op werkgebied als privé. Ze worden geleid (of afgeleid) door hun dagelijks werk of bezigheden, hun to-do-lijst, hun kinderen of de zorg voor ouders. Aan het einde van de dag zijn ze te moe om nog 'iets leuks' te doen. Als ze al weten wat dit is.
Als je niet weet wat je fijn vindt om te doen, dan wordt jouw leven door een ander geleid. Of je wordt geleid door de waan van de dag. Je verliest de regie over je eigen leven, plus je kiest niet bewust voor ervaringen waar je blij van wordt of waar je voldoening uit haalt. De kans dat je dingen doet die niet bij je passen is dan groot. En als dat gebeurt, dan krijg je onrust, een onvoldaan gevoel of je vraagt je af wat de zin is van je (werk)leven. Je raakt de kluts kwijt. Misschien voel je je wel somber. Je leven is gemiddeld maximaal een 6 in plaats van een 8 en je ervaart weinig sprankeling in je leven. Je mist richting en zingeving in je leven.
Deze pijler gaat er ook om dat je doorziet dat je een psychologisch zelf hebt en een authentiek zelf. Het psychologisch zelf is beïnvloed door opvoeders, school, ervaringen en de maatschappij waarin je leeft. Jouw authentieke zelf is jouw ware zelf. De kunst is om alle 'ruis' te overstijgen en te connecten met je ware zelf. Via jouw ware zelf zul je betere keuzes maken. Keuzes die bij jou passen en die zorgen voor meer geluk.
2. Heel jezelf
Oftewel: pak trauma's en beperkende overtuigingen aan. En nee, dit gaat niet alleen over mensen met een traumatische jeugd of een traumatische ervaring. Deze pijler gaat ook over 'life wounds', ofwel wonden uit het leven gegrepen. Een relatie die stuk is gelopen, een verlieservaring, een scheiding of een ontslag.
Ook gaat deze pijler over beperkende en negatieve overtuigingen. Als jij denkt dat mensen het slechte met je voor hebben, omdat je in het verleden een paar vervelende ervaringen hebt gehad, dan zul je in je dagelijkse leven altijd op je hoede zijn. Je ziet vooral 'slechte mensen', niet de mensen die het beste met je voor hebben. Of misschien heb je als tiener ooit een enorme blunder in de klas gemaakt, waardoor je nu tijdens vergaderingen een enorme drempel ervaart om iets te zeggen. Terwijl jouw bijdrage misschien wel heel waardevol kan zijn.
Deze pijler richt zich ook op diepgewortelde negatieve zelfovertuigingen zoals: ik ben niet goed genoeg, niet slim genoeg, niet waardevol genoeg etc. Van deze overtuigingen ben je je vaak niet bewust. En ik verzeker je. Bijna iedereen heeft wel een dergelijke (onbewuste) negatieve zelfovertuiging die graag jouw gevoel van geluk saboteert.
3. Zorg voor jezelf
Deze pijler richt zich op het fysieke lichaam. Vitaminen- en mineralentekorten kunnen leiden tot allerlei vage, mentale klachten. Een huisarts vertelde mij dat veel gesluierde dames met vage mentale klachten een tekort hebben aan vitamine D. Na het nemen van vitamine D verdwijnen hun klachten meestal als sneeuw voor de zon. Als coach en psycholoog heb ik altijd vragen gesteld over voeding en leefstijl. Zo herinner ik me een cliënt, een directeur van een groot bedrijf, die veel stress en onrust ervaarde gedurende de dag. Bleek dat hij zijn dag startte met een joint, om vervolgens over de hele dag gemiddeld 12 koppen koffie te drinken, afgewisseld met frisdrank, om weer fit te worden. Deze meneer heb ik eerst geadviseerd om zijn gedragskeuzes aan te passen.
Binnen deze pijler kun je je op ontzettend veel onderwerpen richten. Voorbeelden zijn: slaap, rust, ontspanning, beweging, ademhaling of voeding. Pijler 1 is hierbij ook belangrijk. Als jij weet dat jij je goed voelt bij dagelijkse lichaamsbeweging, dan is het slim om jouw gedragskeuzes hierop aan te passen. Hetzelfde geldt voor de hoeveelheid slaap of de keuzes die je maakt op gebied van (gezonde) voeding.
Overigens is een gezond, superstrak lichaam en 100% vegan eten (of welk dieet je ook volgt) geen garantie voor geluk of een goede mentale gezondheid. Ik ken genoeg topsporters, modellen en gezondheidsfreaks die mentaal worstelen met allerlei problemen. Het gaat erom dat je voor jou passende gedragskeuzes maakt binnen elke pijler. En als een bepaalde pijler jou onvoldoende helpt bij je mentale gezondheid, dan is het goed om te kijken naar andere pijlers.
Dit waren de eerste 3 pijlers. In een volgend blog zal ik pijler 4, 5 en 6 uitleggen. Dit zijn:
4. Accepteer jezelf (Zowel je goede kanten als je minder goede kanten. Ook gaat deze pijler erom dat je jouw emoties en gevoelens ervaart, accepteert en eventueel transformeert)
5. Verbind jezelf (Maak verbinding met anderen en met je omgeving)
6. Versterk jezelf (Verander gedrag dat jou niet meer dient, optimaliseer je veerkracht en maak verbinding met de meest authentieke versie van jezelf)
In Mental Health Empowerment: 'for more conscious and empowered human beings', wil ik meer bewustzijn creëren. Daarnaast wil ik mensen handvatten geven en ze inspireren om zelf hun mentale fitheid te versterken. Ik bied presentaties, workshops en trainingen aan. Ook bied ik een empowerment LEADERSHIP coachingsprogramma aan om grip te krijgen over je (werk)leven via de 6 pijlers. Meer weten? Neem gerust contact op voor meer informatie.