Het is nu ruim twee weken na mijn retraite bij Mooji. Eerlijk is eerlijk. Ik zit nog steeds in de zen-modus. Nu sterker dan ooit. Voorheen zou ik mezelf allang bij de kraag hebben gepakt om flink te presteren. Actie. Doen. Niet stilzitten en vooral nuttig zijn. Terug in de mallemolen van deze westerse maatschappij van agendabeheer, haast, groei, prestatie en druk. Grappig genoeg voel ik nu vooral weerstand om mee te gaan in deze gekte. De moet-stemmetjes zijn getemperd. Wat ik nu vooral van mezelf MOET is rustig aan doen.

Grootste probleem van de mens is de 'mind'. Ofwel alle gedachten die mensen dagelijks hebben. Gedachten over jezelf, gedachten over andere mensen en gedachten over de wereld. Gedachten kunnen beklemmen, stress opwekken, angst aanjagen, verdrietig maken, frustratie creëren en je vooral ongelukkig maken. Tien dagen in stilte bij Mooji in zijn ashram in Portugal maakte dat des te duidelijker.

Gisteren en eergisteren heb ik een dame geïnterviewd die morgen sterft. Een interview dat via mijn radioprogramma Mentaal Fit en Gezond in september wordt uitgezonden. Zwaar ademend, liggend in bed, maar met een lichte sprankeling in haar ogen en een geamuseerde lach vertelt de 60-jarige Lucia de Boer haar verhaal. "Er zijn zoveel mensen in deze wereld met pijn en die langdurig lijden, ik wil de dood en euthanasie bespreekbaar maken."

De laatste tijd spreek ik veel mensen, twintigers, dertigers en ook veertigers, die (nog steeds) niet weten wat ze willen. Allemaal vinden ze dit vervelend. Vooral als ze voor hun gevoel al jaren aanmodderen. Toch heb ik niet het idee dat deze mensen doodongelukkig zijn. Zou het zo kunnen zijn dat het idee 'Ik moet weten wat ik wil' hen onrustig maakt? En niet hun daadwerkelijke situatie?

Een van de meest frustrerende dingen is niet weten wat je wilt. En ook ik heb er jaren mee geworsteld. Wat vind ik nou echt leuk? Waar word ik nou blij van? Wat maakt mij gelukkig? Welke studie moet ik nou volgen? Welke baan is geschikt voor mij? Hoe moet ik zin geven aan mijn leven? En wat is überhaupt de zin van het leven?

"Ken je dat niet? Je maakt keuzes, je doet dingen, en op een dag word je wakker en dan denk je. Waar ben ik in godsnaam mee bezig? Is dit het leven wat ik wilde?" Het is zuur. Beseffen dat je niet het leven leidt dat je gelukkig maakt. Mijn cliënte baalde duidelijk van haar leven. En zo ken ik meer mensen die ongelukkig zijn. Ze hebben het gevoel dat ze vastgeketend zitten in hun eigen leven.

"Hoe zit het eigenlijk met de genen? En mensen die zeggen dat ze altijd zo zijn geweest?" Deze vraag kreeg ik afgelopen donderdag tijdens een workshop die ik gaf aan vrijwilligers bij stichting Vivaan.

Wat een heerlijke ochtend! Ik heb genoten en energie gekregen om de rest van de dag heerlijk verder te brainstormen en te werken. Op verzoek van enkele deelnemers plaats ik het gedicht waarmee ik vandaag bijeenkomst 3 afsloot online.

Rennen, vliegen, hollen en dan stilstaan. Stilstaan om te beseffen dat het hollen niet zo prettig is. Ik word er onrustig van, opgefokt en emotioneel labiel.

Mensen eisen graag hun gelijk. Is het niet linksom, dan rechtsom. Als ze vinden dat twee mensen niet bij elkaar passen en na tien jaar gaan ze uit elkaar zeggen ze: 'Zie je nou wel, ik had gelijk.' Als een man na jaren van speculatie uit de kast komt en vertelt dat hij homoseksueel is, zeggen ze: 'Ik zei toch dat hij homo is?'

Hoe makkelijk is het om in je eigen vertrouwde wereld te blijven. Om te blijven doen wat je dagelijks doet. Zonder dat je enig idee hebt of je ergens kunt verbeteren. Je functioneert op de automatische piloot en slaapt graag in je eigen gecreëerde berenhol.

Mensen zijn gewoontedieren en houden niet van verandering. Zodra ze een beeld van een situatie hebben gevormd blijft dat beeld als een kras op een steen in het geheugen gegrift. Dat geldt ook voor meningen over mensen. Al bij het eerste contact krijgen mensen een stempel. Aardig. Niet aardig. Arrogant. Open. Vriendelijk. Luidruchtig. Introvert. Suf... Dat helpt om de wereld overzichtelijk te houden.

Zojuist heb ik een gesprek gehad met een pensioenadviseur. De gedachten die ik tijdens dit gesprek had zal ik maar niet delen. Maar godallemachtig. Wat is praten over je oudedagvoorziening gruwelijk saai.

Vandaag moet ik denken aan een Oosters verhaal. In dit verhaal bezoekt een reiziger een dorp. Deze reiziger vraagt aan een vrouw die langs de weg zit het volgende: "Wat voor soort mensen wonen er in dit dorp?"

Eigenlijk maakt het niet uit wat ik over mezelf schrijf. Wat ik schrijf, qua emoties, gedachtes en gevoelens is toch niet uniek. Iedereen maakt angst mee, verdriet, boosheid en frustratie. Dus waarom zou ik me verschuilen achter een gemaakt masker?